❤️ หัวใจเป็นดั่งปั้มน้ำอัจฉริยะ เพราะสามารถ ‘รับรู้’ ได้ทันทีว่าควรจะบีบสร้างแรงเท่าไหร่ในแต่ละครั้ง โดยไม่ต้องพึ่งสมองเลย ปรับเองได้เลย
กลไกนี้มีชื่อเท่ๆ ว่ากลไก Frank-Starling
และกลไกนี้จะเสื่อมไป ถ้าไม่ดูแลสุขภาพ
.
🩸 Frank-Starling คืออะไร?
ย้อนไปสมัยต้นศตวรรษที่ 19 Otto Frank และ Ernest Starling ทั้งคู่ทำลองกับหัวใจสัตว์แล้วพบว่า ยิ่งเลือดไหลกลับเข้าหัวใจมาก → กล้ามเนื้อหัวใจยืดออก → บีบแรงขึ้น
เรียกง่ายๆ ว่า
“ยืดมาก = บีบแรง”
กลไกนี้ช่วยให้หัวใจบีบเลือดได้พอดีกับสิ่งที่ได้รับเข้ามา
แม้ไม่มีคำสั่งจากสมองเลยค่ะ 🧠❌
.
ในชีวิตประจำวัน กลไกนี้ทำงานยังไง?
🏃🏼♀️➡️เวลาออกกำลังกาย → กล้ามเนื้อบีบเลือดกลับหัวใจมากขึ้น
→ หัวใจยืดออก → บีบแรงขึ้นพอดี
🤸♂️เวลาเป็นลมให้นอนยกขาสูง → เลือดไหลกลับหัวใจ
→ ใช้ Frank-Starling → บีบแรงขึ้น ส่งเลือดไปเลี้ยงสมองได้ทัน
.
🧨 กลไกนี้พังเมื่อไหร่?
แม้จะเก่งแค่ไหน แต่ถ้ายืดมากเกินไป หัวใจก็ “หดไม่ไหว”
เกิดเลือดค้าง กลไกนี้หยุดทำงาน ระบบหมุนเวียนห่วยลงทันที
🔻 หัวใจล้มเหลว (Heart Failure)
หัวใจบีบเบา → เลือดค้างในห้องหัวใจ
→ รับเลือดรอบใหม่ไม่ไหว → ค้างมากขึ้น
→ ปอดเริ่มน้ำท่วม ขาเริ่มบวม หัวใจโป่งแต่ไม่แรง
🔻 โรคไตเรื้อรัง (CKD)
ไตเสื่อม → ขับน้ำได้น้อย → เลือดในร่างกายเยอะเกิน
→ หัวใจรับเลือดเยอะทุกวัน → ยืดจนเกินลิมิต
→ หดไม่ไหว → เลือดค้าง น้ำท่วมปอด บวมทั่วตัว
→ เข้าสู่วงจรหัวใจล้มเหลวเหมือนกัน
ทั้งสองภาวะ มีต้นตอมาจากโรคยอดฮิตอย่าง ไขมันแทรกผนังหลอดเลือด, เบาหวาน, ความดันสูง, ไขมันสูง ซึ่งนั่นแหละค่ะ มาจากการพฤติกรรมสุขภาพนั่นแหละ
.
🔮 สรุปค่ะ
กลไก Frank-Starling คือระบบปรับแรงบีบหัวใจอัตโนมัติ
แต่ถ้าเลือดคั่งมากเกินไป กลไกนี้จะหยุดทำงานทันที
→ นำไปสู่หัวใจล้มเหลวได้เลย
❤️ ดูแลหัวใจดวงน้อยๆ ของเราให้ดีนะคะ: กินดี นอนดี ออกกำลังกาย ควบคุมปริมาณไขมันในร่างให้ปกติ, งดบุหรี่, งดสุรา, ดูแลสุขภาพจิต และตรวจสุขภาพเสมอ, หากมีโรคเรื้อรังแล้วต้องยิ่งเคร่งค่ะ
Cr:Tensia
